NGÂN HÀNG VỚI CUỘC ĐUA LÃI SUẤT HUY ĐỘNG LÊN ĐẾN 11%

Lãi suất huy động được ngân hàng công khai cao nhất trên thị trường hiện nay đang ở mức 9,3%/năm. Thế nhưng trên thị trường lan truyền có nhà băng đã đưa lãi suất lên 10,6%/năm.

Lãi suất huy động gần 11%/năm?

Thông tin lan truyền trên mạng hiện nay về tờ rao “Lãi suất vàng tri ân khách hàng mới” của ngân hàng S. từ nay đến cuối năm 2022 huy động mức 10,6%/năm. Cụ thể, theo bảng lãi suất này, khách hàng gửi tiền từ 500 triệu đến 1 tỉ đồng, kỳ hạn từ 6 - 24 tháng sẽ có lãi suất từ 9,3 - 10,3%/năm; từ 1 - 2 tỉ đồng có lãi suất từ 9,4 - 10,4%/năm; từ 2 tỉ đồng trở lên có lãi suất từ 9,6 - 10,6%/năm. Nhưng vào website của nhà băng này tìm hiểu thì không thấy chương trình này.

​Tương tự, thông tin một ngân hàng đang âm thầm tăng lãi suất bằng cách nhắn tin tặng Evoucher tặng thêm khi khách rút tiền. Ví dụ kỳ hạn 15 tháng có lãi suất huy động là 8,35%/năm thì mức lãi suất cộng thêm là 2%, tối đa lên 10,35%/năm.... Những thông tin này lan truyền khiến giới ngân hàng cũng như khách hàng khá hoang mang.

Thực tế, lãi suất cao nhất công bố công khai trên thị trường hiện nay thuộc về Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) là 9,3%/năm. Mặt bằng lãi suất huy động tiết kiệm mấy ngày qua vẫn không ngừng tăng lên. Mới đây, một số ngân hàng cũng đã tăng lãi suất lên mức cao. Tại Cake By VPBank, lãi suất kỳ hạn từ 1 - 3 tháng ở mức 6%/năm, nhưng từ kỳ hạn 6 tháng, lãi suất đã lên 8,2 - 8,5%/năm tùy theo số tiền gửi; 12 tháng lên 8,3 - 8,6%/năm; 24 - 36 tháng từ 8,5 - 8,8%/năm.

Đối với kỳ hạn dưới 6 tháng, PVcombank áp dụng lãi suất kịch trần 6%/năm, còn kỳ hạn 6 tháng lên 7,9%/năm, 7 - 11 tháng lên 8,05 - 8,25%/năm, 12 tháng lên 8,4%/năm; từ 18 tháng trở lên từ 8,75%/năm.

​ABBank cũng có mức lãi suất lên cao nhất là 8,8%/năm nhưng ở kỳ hạn 13 tháng, áp dụng cho số tiền từ 2.000 tỉ đồng trở lên. Lãi suất huy động kỳ hạn 6 tháng của nhà băng này lên 7,3%/năm, 9 tháng lên 7,4%/năm nhưng 12 tháng chỉ có 7,2%/năm.

Ngân hàng Nhà nước tiếp tục hút tiền

Ngân hàng Nhà nước tiếp tục hút ròng qua thị trường mở. Nhà điều hành đã thu về gần 20.000 tỉ đồng trong ngày 28.10 của 10 thành viên, trong khi bơm ra hơn 5.284 tỉ đồng của 9 thành viên. Lãi suất trên thị trường mở duy trì ở mức 6%/năm, kỳ hạn 7 ngày. Trong suốt tuần qua, giao dịch trên thị trường mở diễn ra khá sôi động cả chiều bơm tiền ra và hút tiền về của Ngân hàng Nhà nước. Lượng tiền bơm ra chỉ 37.175 tỉ đồng nhưng hút về lên đến 73.100 tỉ đồng. Ngân hàng Nhà nước đã hút ròng 35.925 tỉ đồng.

Lãi suất trên thị trường liên ngân hàng ngày 28.10 tiếp tục giảm ở tất cả các kỳ hạn từ 0,09 -1,26% so với ngày trước đó. Lãi suất kỳ hạn qua đêm giảm 1,26%, xuống còn 4,5%/năm; 1 tuần giảm 0,32%, còn 6,28%/năm; 2 tuần giảm 0,09%, còn 7%/năm… Mức lãi suất 8%/năm xuất hiện ở kỳ hạn 6 tháng trở lên. Mức lãi suất hiện nay đang chỉ còn một nửa so với lãi suất cao nhất ở các kỳ hạn ngắn.
​
Không những lãi suất, tỷ giá trên thị trường liên ngân hàng cũng giảm. Các ngân hàng giao dịch tỷ giá quanh mức 24.825 đồng/USD. Đối với khu vực dân cư, các ngân hàng duy trì mức giá bán sát trần 24.877 đồng/USD. Eximbank bán USD với giá 24.875 đồng, trong khi chiều mua vào tăng thêm 10 đồng, lên 24.680 - 24.700 đồng/USD.

Lãi suất cho vay không ngừng tăng mạnh

Theo ghi nhận, hiện mức lãi suất cho vay doanh nghiệp không thuộc lĩnh vực ưu tiên đã tăng thêm 1-2% so với cùng kỳ năm ngoái. Các nhà băng cho vay sản xuất kinh doanh trong khoảng 8-10% tùy từng nhóm khách hàng và mục tiêu vay vốn.

Còn với nhóm khách hàng cá nhân, mức lãi suất cho vay mới và khoản vay cũ tại phần lớn ngân hàng hiện đã tăng ít nhất 2% so với đầu năm. Hiện lãi suất ưu đãi cho khoản vay mới dành cho cá nhân thế chấp đã tăng từ 8-9% lên mức tối thiểu 11,5% một năm tại nhóm nhà băng tư nhân và khoảng 10% tại khối ngân hàng có vốn nhà nước

​Với khách vay cũ đang áp dụng lãi suất thả nổi (biên độ 3,5-4% so với lãi suất cơ sở), hiện mặt bằng trong nhóm ngân hàng tư nhân dao động 12,5-14,5% một năm. Nhóm nhà băng nhỏ thậm chí lãi suất cho vay còn cao hơn lên 15%/năm với lý do "nước lên thuyền lên".

Anh Trung (Hoàng Mai, Hà Nội) – người đang vay trả góp căn nhà mua từ trước dịch Covid-19, cho biết liên tiếp nhận được thông báo tăng lãi suất trong ba tháng gần đây, từ hơn 11% lên 13,5% một năm. Với khoản vay tiền tỷ, mỗi tháng anh sẽ trả thêm tiền lãi cả triệu đồng.
Lãi suất vay tăng, nhiều cặp vợ chồng đành phải ngậm ngùi tiếp tục ở thuê và hoãn kế hoạch mua nhà, trong đó câu chuyện của chị Phan Thanh Huyền (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) là một ví dụ.

Lãi suất vay “thả nổi” tại một số ngân hàng liên tục tăng trong những tháng gần đây, từ hơn 11% lên 13,5% một năm, thậm chí tới tăng lên 14%/năm thay vì 8,5%/năm như trước... đã khiến nhiều người vay tiêu dùng, doanh nghiệp gặp khó.

Chị Huyền cho hay, thời điểm tháng 8, khi có kế hoạch mua nhà, chị đã tìm hiểu kỹ một số ngân hàng. Sau khi tính toán thấy phù hợp khả năng chi trả nên hai vợ chồng chị tự tin đi tìm nhà. Tuy nhiên, mới đây đầu tháng 10, khi tìm và muốn chốt mua căn hộ ưng ý thì nhân viên ngân hàng nơi mà gia đình chị làm việc thông báo room tín dụng đến nay vẫn còn nhưng lãi suất vay mua nhà đã tăng lên 12%/năm. Với việc lãi suất tăng, gánh nặng trả nợ cao hơn, vợ chồng chị Huyền đã quyết định dừng việc mua nhà, tiếp tục việc đi thuê.

Anh Thịnh (TP.HCM) cho biết gia đình anh mới vay 800 triệu đồng để mua nhà trong năm 2021 và mới đây ngân hàng nơi anh vay vốn cũng đã thông báo mức lãi suất vay mới. Trước thông báo của ngân hàng, anh Thịnh cho biết hai vợ chồng đã tính lại khoản trả lãi vay mỗi tháng và thấy đuối, đường nào cũng cực hết, bán nhà trả nợ thì không biết bao giờ mới có lại nhà, cảnh nhà trọ khi con lớn lên đi học cũng khổ, mà gồng gánh trả nợ trả lãi cũng đuối với tổng lương 30 triệu nuôi 2 con tại Sài Gòn. Người đàn ông này thừa nhận “đôi lúc chỉ ước mơ cha mẹ 2 bên có của hỗ trợ con một phần thì cuộc sống dễ thở hơn”.

Trong khi đó, anh Hải (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết đã "choáng váng" khi nhận được thông báo lãi suất khoản vay mua nhà tăng lên 14%/năm thay vì 8,5%/năm như trước đây. "Khoản vay của tôi đã hết thời gian ưu đãi, lãi suất thả nổi theo thị trường, nhưng tăng mạnh như vậy tôi không biết sẽ phải xoay xở như thế nào", anh Hải than thở. Niềm vui mua được chiếc xe ô tô 5 chỗ để phục vụ kinh doanh của anh Mạnh (Thanh Xuân – Hà Nội) qua nhanh vì ngân hàng liên tục điều chỉnh 2 lần tăng lãi suất. Theo anh Mạnh, tháng 8/2021, anh vay mua xe ô tô của một chi nhánh ngân hàng thương mại trên địa bàn với lãi suất 8,5%/năm. Sau một năm, đến tháng 8/2022 ngân hàng điều chỉnh lãi suất là 11,5%/năm nhưng đến đầu tháng 10 anh được nhân viên ngân hàng gọi điện báo lãi suất được điều chỉnh tăng lên, dự kiến 12%/năm. “Tôi bắt buộc phải cân đối các khoản chi tiêu. Trước đây tôi trả ngân hàng mỗi tháng 5 triệu đồng nay đã 8 triệu đồng” - anh Mạnh nói.

Lãi suất cho vay thời gian tới khó giảm

Lý giải đà đi lên mạnh của lãi suất cho vay, các chuyên gia cho rằng mặt bằng lãi suất cho vay những năm trước đã giảm xuống mức thấp giờ đang tăng trở lại, chủ yếu do cầu tín dụng gia tăng khi kinh tế tăng trưởng và lãi suất tiền gửi có xu hướng đi lên.
​
Từ đầu năm tới nay, lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng tại khối ngân hàng có vốn nhà nước tăng bình quân 1%, còn tại nhóm tư nhân tăng từ 1% đến 2,7%. Một số ngân hàng tư nhân dù "room" tín dụng đã cạn vẫn chạy đua nâng lãi suất huy động lên 8-9% một năm và tung ra chứng chỉ tiền gửi lãi suất lên tới 10% một năm để hút vốn là nguồn tiền nhàn rỗi của người dân vào kênh tín dụng ngân hàng.

Lãnh đạo các nhà băng dự báo lãi suất cho vay thời gian tới khó hạ nhiệt và sẽ phụ thuộc nhiều vào thanh khoản, đặc biệt là diễn biến giải ngân đầu tư công. Tiền hút vào nhiều thông qua trái phiếu Chính phủ, thu ngân sách vượt kế hoạch trong khi giải ngân đầu tư công chậm khiến thị trường khan tiền, áp lực lên lãi suất cho vay.

Ghi nhận trong báo cáo gửi Quốc hội, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết một trong những yếu tố khiến lãi suất cho vay khó giảm ngay trong thời gian tới là các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới vẫn tiếp tục đẩy nhanh tiến trình thu hẹp nới lỏng chính sách tiền tệ, đồng thời điều chỉnh tăng lãi suất nhanh và mạnh.
​
Theo thống kê của NHNN, năm 2021, thế giới đã có 113 lượt tăng lãi suất điều hành. Còn tính từ đầu năm 2022 đến nay, đã có thêm 269 lượt tăng lãi suất trên toàn cầu.

​Trong đó, nhiều ngân hàng trung ương đã điều chỉnh tăng nhanh và mạnh lãi suất như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng 5 lượt liên tiếp lên mức 3-3,25%/năm; ECB tăng 2 lượt với mức tăng lần lượt 0,5% và 0,75%/năm. Tương tự, cả Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) và Ngân hàng Trung ương Canada, Hàn Quốc, Australia, Brazil, Ấn Độ, Nam Phi… đều đã tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát.

Một yếu tố khiến lãi suất cho vay khó giảm thời gian tới chính là tỷ giá USD/VND có xu hướng gia tăng, gây sức ép lên lãi suất tiền Đồng.
​
Bên cạnh khó khăn trong việc giảm lãi suất cho vay thời gian tới, Thống đốc NHNN cũng cho biết áp lực với vốn tín dụng ngân hàng đang tăng cao trong bối cảnh nền kinh tế cần vốn để phục hồi. Tuy nhiên, các nguồn vốn khác lại diễn biến không thuận lợi.